DOI: 10.37190/OZE-FizykaCw1-r2
Zadanie 2.1.1.3
Ruch prostoliniowy jednostajnie zmienny
Motor jadący z szybkością v1=80 kmh w pewnej chwili zaczął hamować i po przejechaniu odległości 50 m jego szybkość zmniejszyła się do wartości v2=60 kmh. Zakładając, że w czasie hamowania wartość wypadkowej sił oporu była stała, wyznacz czas oraz przyspieszenie hamowania.
Wskazówka teoretyczna
Teoria - ruch jednostajnie zmienny prostoliniowy
Prędkość v w ruchu jednostajnie opóźnionym po czasie t:
v=v0−at
v0 - wartość prędkości początkowej,
a - wartość przyspieszenia a=const.
Droga S przebyta przez ciało w ruchu jednostajnie opóźnionym po czasie t:
S=S0+v0t−12at2
S0 - droga początkowa w chwili t=0,
v0 - wartość prędkości początkowej,
a - wartość przyspieszenia a=const.
v=v0−at
v0 - wartość prędkości początkowej,
a - wartość przyspieszenia a=const.
Droga S przebyta przez ciało w ruchu jednostajnie opóźnionym po czasie t:
S=S0+v0t−12at2
S0 - droga początkowa w chwili t=0,
v0 - wartość prędkości początkowej,
a - wartość przyspieszenia a=const.
Rysunek

Informacja
Postaraj się samodzielnie rozwiązać zadanie. Możesz sprawdzić swój tok rozumowania, klikając w przyciski odsłaniające kolejne etapy proponowanego rozwiązania lub sprawdź od razu odpowiedź.
Dane i szukane
Dane:
- szybkość przed hamowaniem v1=80 kmh=22,22 ms,
- szybkość po hamowaniu v2=60 kmh=16,66 ms,
- droga hamowania S=50 m.
Szukane:
- czas hamowania t,
- przyspieszenie podczas hamowania a.
Analiza sytuacji
Motor będzie się poruszał ruchem jednostajnie opóźnionym. Funkcja opisująca zależność prędkości od czasu w ruchu jednostajnie opóźnionym, pozwala połączyć prędkość początkową z prędkością końcową motoru:
v(t)=v0−at
W przypadku danych z zadania, mamy: v2=v1−atFunkcja opisująca zależność drogi od czasu ma postać:
S(t)=S0+v0t−at22
W przypadku danych z zadania, mamy: S=v1t−at22Czynnik S0 - oznaczający drogę przebytą przed rozpoczęciem hamowania – możemy pominąć, gdyż zgodnie z treścią zadania interesuje nas tylko droga przebyta podczas hamowania, a nie przedtem. Wobec tego przyjmujemy, że S0=0.
Przekształcając ogólne równania opisujące ten ruch do posiadanych informacji, uzyskujemy:
{v2=v1−atS=v1t−at22
Ponieważ w uzyskanym układzie dwóch równań znajdują się dwie niewiadome (a i t), to układ jest rozwiązywalny.
Rozwiązanie
{v2=v1−atS=v1t−at22
Przekształcając pierwsze równanie, uzyskujemy wzór na czas hamowania: t=v1−v2av2=v1−atv1−v2=att=v1−v2a
Podstawiając otrzymaną zależność do drugiego równania i upraszczając, dostajemy wzór na przyspieszennie: a=v21−v222S
2S=2v1t−at22S=2v1v1−v2a−a(v1−v2)2a22S=2v21−2v1v2a−v21−2v1v2+v22a2Sa=2v21−2v1v2−v21+2v1v2−v222Sa=v21−v22a=v21−v222S
Po podstawieniu danych otrzymujemy:
a=v21−v222S=22,222−16,6622⋅50=2,17 ms2
Uzyskane przyspieszenie umieszczamy we wzorze na czas i obliczamy:
t=v1−v2a=22,22−16,662,17=2,58 s
Odpowiedź
Czas hamowania motoru wynosi t=2,58 s, a przyspieszenie hamowania a=2,17 ms2.