Processing math: 100%
Zadanie 4.1.2.2

 Zadanie 4.1.2.2

Wjazd pociągu pod górkę
Pociąg elektryczny o masie 100 ton przejechał drogę 150m wzdłuż wznoszącego się pod kątem 30 toru z przyspieszeniem 1,5ms2. Efektywny współczynnik tarcia wynosi 0,05. Ile wynosiła praca, jaką wykonał silnik tego pociągu?

Informacja

Możesz zobaczyć odpowiedź klikając w przycisk "Odpowiedź" lub sprawdzać kolejne etapy rozwiązania, wybierając prawidłowe odpowiedzi. W rozwiązaniu znajdziesz wskazówki, obliczenia i objaśnienia.

Dane i szukane

Dane:
- masa pociągu m=100t=105kg,
- kąt nachylenia toru do poziomu α=30,
- przyspieszenie pociągu a=1,5ms2,
- droga przebyta przez pociąg S=150m,
- wartość efektywnego współczynnika tarcia kinetycznego μ=0,05,
- przyspieszenie ziemskie g=10ms2.

Szukane:
- praca, jaką wykonał silnik pociągu W.

Odpowiedź

Silnik pociągu wykonał pracę W=104MJ.

Polecenie

Poniżej znajdują się dwa opisy sił działających na pociąg. Wybierz jeden prawidłowy.

Stwierdzenie 1 z 2

Na pociąg elektryczny działają siły: siła napędowa silnika w kierunku ruchu pociągu F, siła ciężkości P prostopadle do siły F, siła reakcji podłoża R prostopadle do podłoża w górę oraz siła tarcia kinetycznego T przeciwnie do kierunku ruchu.

Odpowiedź nieprawidłowa.
Nieprawidłowy kierunek działania siły ciężkości.

Stwierdzenie 2 z 2

Na pociąg elektryczny działają siły: siła napędowa silnika w kierunku ruchu pociągu F, siła ciężkości P pionowo w dół, siła reakcji podłoża R prostopadle do podłoża w górę oraz siła tarcia kinetycznego T przeciwnie do kierunku ruchu.

Odpowiedź prawidłowa

Polecenie

Wyznacz równanie opisujące siłę działającą na pociąg. Wybierz jedno prawidłowe, wśród dwóch przedstawionych poniżej.

Wybór 1 z 2

F=m(a+gsinα+μgcosα)

Odpowiedź prawidłowa

Wybór 2 z 2

F=m(gsinα+μgcosα)

Odpowiedź nieprawidłowa

Rozwiązanie

Aby wyznaczyć pracę siły napędowej, musimy najpierw wyznaczyć samą siłę, a następnie możemy z definicji pracy obliczyć pracę tej siły.

Rysunek


Na rysunku przedstawiono diagram sił działających na pociąg w dwuwymiarowym układzie współrzędnych xy, gdzie oś x jest skierowana równolegle do toru w gorę, a oś y jest do niej prostopadła i skierowana w górę. F oznacza siłę napędową pociągu. Na podstawie diagramu możemy zapisać II zasadę dynamiki dla sił działających w kierunku x oraz warunek równowagi sił działających kierunku y:

{Fx=FmgsinαT=maFy=Rmgcosα=0

gdzie siła tarcia kinetycznego T=μN, a N jest siłą nacisku pociągu na tor. Zgodnie z III zasadą dynamiki siła nacisku jest, co do wartości równa, sile reakcji podłoża N=R. Zgodnie z warunkiem równowagi sił dla kierunku y mamy R=mgcosα. Z powyższego układu równań otrzymujemy:

F=m(a+gsinα+μgcosα)

Polecenie

Wyznacz wartość pracy, jaką wykona siła F. Wybierz jedną prawidłową wartość, wśród czterech przedstawionych poniżej.

Wybór 1 z 4

W=102kJ

Odpowiedź nieprawidłowa

Wybór 2 z 4

W=108kJ

Odpowiedź nieprawidłowa

Wybór 3 z 4

W=104MJ

Odpowiedź prawidłowa

Wybór 4 z 4

W=110MJ

Odpowiedź nieprawidłowa

Rozwiązanie

Ponieważ siła F działa wzdłuż toru, to jej praca, na drodze S, wyraża się wzorem:

W=FS

W=m(a+gsinα+μgcosα)S

W=105(1,5+10sin30+μ10cos30)150

W=693103150

W=104MJ

 W treści zadania występuje sformułowanie „efektywny współczynnik tarcia”. Siła tarcia, która hamuje ruch pociągu, występuje głównie na osiach kół wagonów częściowo na styku kół i szyn (można również uwzględnić siłę oporu powietrza). Jeżeli wartość sumarycznej siły tarcia zapiszemy jako T=μN to μ jest właśnie efektywnym współczynnikiem tarcia. 

Odpowiedź

Silnik pociągu wykonał pracę W=104MJ.