Zadanie 4.1.2.2
Informacja
Możesz zobaczyć odpowiedź klikając w przycisk "Odpowiedź" lub sprawdzać kolejne etapy rozwiązania, wybierając prawidłowe odpowiedzi. W rozwiązaniu znajdziesz wskazówki, obliczenia i objaśnienia.
Dane i szukane
Dane:
- masa pociągu m=100t=105kg,
- kąt nachylenia toru do poziomu α=30∘,
- przyspieszenie pociągu a=1,5ms2,
- droga przebyta przez pociąg S=150m,
- wartość efektywnego współczynnika tarcia kinetycznego μ=0,05,
- przyspieszenie ziemskie g=10ms2.
Szukane:
- praca, jaką wykonał silnik pociągu W.
Odpowiedź
Silnik pociągu wykonał pracę W=104MJ.
Polecenie
Poniżej znajdują się dwa opisy sił działających na pociąg. Wybierz jeden prawidłowy.
Na pociąg elektryczny działają siły: siła napędowa silnika w kierunku ruchu pociągu F, siła ciężkości P prostopadle do siły F, siła reakcji podłoża R prostopadle do podłoża w górę oraz siła tarcia kinetycznego T przeciwnie do kierunku ruchu.
Nieprawidłowy kierunek działania siły ciężkości.
Polecenie
Wyznacz równanie opisujące siłę działającą na pociąg. Wybierz jedno prawidłowe, wśród dwóch przedstawionych poniżej.
F=m(a+gsinα+μgcosα)
F=m(gsinα+μgcosα)
Rozwiązanie
Aby wyznaczyć pracę siły napędowej, musimy najpierw wyznaczyć samą siłę, a następnie możemy z definicji pracy obliczyć pracę tej siły.

Na rysunku przedstawiono diagram sił działających na pociąg w dwuwymiarowym układzie współrzędnych xy, gdzie oś x jest skierowana równolegle do toru w gorę, a oś y jest do niej prostopadła i skierowana w górę. F oznacza siłę napędową pociągu. Na podstawie diagramu możemy zapisać II zasadę dynamiki dla sił działających w kierunku x oraz warunek równowagi sił działających kierunku y:
gdzie siła tarcia kinetycznego T=μN, a N jest siłą nacisku pociągu na tor. Zgodnie z III zasadą dynamiki siła nacisku jest, co do wartości równa, sile reakcji podłoża N=R. Zgodnie z warunkiem równowagi sił dla kierunku y mamy R=mgcosα. Z powyższego układu równań otrzymujemy:
Polecenie
Wyznacz wartość pracy, jaką wykona siła F. Wybierz jedną prawidłową wartość, wśród czterech przedstawionych poniżej.
Rozwiązanie
Ponieważ siła F działa wzdłuż toru, to jej praca, na drodze S, wyraża się wzorem:
W treści zadania występuje sformułowanie „efektywny współczynnik tarcia”. Siła tarcia, która hamuje ruch pociągu, występuje głównie na osiach kół wagonów częściowo na styku kół i szyn (można również uwzględnić siłę oporu powietrza). Jeżeli wartość sumarycznej siły tarcia zapiszemy jako T=μN to μ jest właśnie efektywnym współczynnikiem tarcia.
Odpowiedź
Silnik pociągu wykonał pracę W=104MJ.