Zadanie 7.4.1.2

 Zadanie 7.4.1.2

Wartość skuteczna
Oblicz wartość skuteczną napięcia dla przebiegów czasowych przedstawionych poniżej. Wartość napięcia \(U\) na każdym z wykresów wynosi \(2\,\mathrm{V}\).

 Wskazówka teoretyczna

 Teoria - wartość skuteczna
Wartość skuteczna dla sygnału okresowego \(u(t)\) wynosi

\(\displaystyle{U_{RMS}=\sqrt{\frac{1}{T}\int_{0}^{T} u^2(t) \, dt} }\),

gdzie \(T\) - okres. (RMS - Root Mean Square)

Interpretacja fizyczna: wartość skuteczna prądu przemiennego jest równa takiej wartości prądu stałego, która powoduje wydzielenie się na odbiorniku takiej samej energii w takim samym czasie.

Informacja

Postaraj się samodzielnie rozwiązać zadanie. Możesz sprawdzić swój tok rozumowania, klikając w przyciski odsłaniające kolejne etapy proponowanego rozwiązania lub sprawdź od razu odpowiedź.

Dane i szukane

Dane:
- napięcie maksymalne \(U=2\,\mathrm{V}\) dla obu przebiegów.

Szukane:
- wartość skuteczna dla dwóch przebiegów \(U_{AV}\).

Przebieg \(A\)

Przebieg \(A\) przedstawia sinusoidalną zmianę napięcia w czasie, którą można opisać zależnością \(u(t)=U\sin (\omega t)\). Wartość skuteczną policzymy ze wzoru

\(\displaystyle{U_{RMS}=\sqrt{\frac{1}{T}\int_{0}^{T} U^2\sin^2 (\omega t) \, dt} }\)

Po skorzystaniu ze wzorów  \(\displaystyle{\int b\sin^2 (ax)dx=b\int \frac{1-\cos(2ax)}{2}dx=b\left ( \frac{x}{2}-\frac{1}{2}\cdot \frac{1}{2a}\sin(2ax) \right )+C}\)  mamy

\(\displaystyle{U_{RMS}=\sqrt{\frac{U^2}{T}\left [ \frac{t}{2}-\frac{1}{4\omega}\sin(2\omega t) \right ]^T_0}}\)

\(\displaystyle{U_{RMS}=\frac{U}{\sqrt{T}}\sqrt{\frac{T}{2}-\frac{T}{4\cdot 2\pi}\sin(2\frac{2\pi}{T}\cdot T)-\frac{0}{2}+0 }=\frac{U}{\sqrt{T}}\sqrt{\frac{T}{2}-0-0+0}=\frac{U}{\sqrt{2}}}\)

Ostatecznie otrzymujemy \(\displaystyle{U_{RMS}=\frac{U}{\sqrt{2}}=\frac{2}{\sqrt{2}}=1,4\,\mathrm{V} }\)

Przebieg \(B\)

W tym przypadku wartość napięcia jest różna od zera w pierwszej połowie okresu. Obliczając wartość skuteczną wystarczy policzyć całkę z funkcji sinus w granicach od zera do \(\frac{T}{2}\). Całka w drugiej połowie okresu wyniesie zero.

\(\displaystyle{U_{RMS}=\sqrt{\frac{1}{T}\int_{0}^{0,5T} U^2\sin^2 (\omega t) \, dt} }\)

Przebieg obliczeń jest analogiczny jak w pierwszym przypadku.

\(\displaystyle{U_{RMS}=\sqrt{\frac{U^2}{T}\left [ \frac{t}{2}-\frac{1}{4\omega}\sin(2\omega t) \right ]^{0,5T}_0}}\)

\(\displaystyle{U_{RMS}=\frac{U}{\sqrt{T}}\sqrt{\frac{T}{4}-\frac{1}{4\omega}\sin(2\frac{2\pi}{T}\cdot \frac{T}{2})-\frac{0}{4}+0 }=\frac{U}{\sqrt{T}}\sqrt{\frac{T}{4}}=\frac{U}{2}}\)

Ostatecznie otrzymujemy \(\displaystyle{U_{RMS}=\frac{U}{2}=\frac{2}{2}=1\,\mathrm{V} }\)

Odpowiedź

Dla przebiegu \(A\) mamy \(\displaystyle{U_{RMS}=\frac{U}{\sqrt{2}}=1,4\,\mathrm{V} }\), natomiast dla \(B\) otrzymujemy \(\displaystyle{U_{RMS}=\frac{U}{2}=1\,\mathrm{V} }\).